 |
| Uroczystość nadania nazwy Litzmannstadt |
W konsekwencji kampanii wrześniowej oraz na mocy dekretu kanclerza III Rzeszy Adolfa Hitlera z 8 października 1939 roku w granicach państwa niemieckiego znalazła się znaczna część Ziemi Łódzkiej.
Dokument ten nie rozstrzygał jednak losów Łodzi. Dopiero zdecydowana akcja miejscowych Niemców, wsparta działaniem czynników partyjnych, policyjnych, administracyjnych i gospodarczych, wymogła decyzję na Führerze o wcieleniu Łodzi do III Rzeszy.
Ogłoszenie tego aktu nastąpiło w uroczysty sposób 9 listopada 1939 roku. Łódź na początku zdegradowana została do statusu podrzędnego miasta w rejencji kaliskiej Reichsgau Posen.
Pierwszym aktem podnoszącym status tego ośrodka było przyznanie mu 1 stycznia 1940 roku praw samorządu niemieckiego oraz uprawnień miasta wydzielonego. W późniejszych miesiącach przeniesiono z Kalisza do Łodzi siedzibę rejencji, zmieniono nazwę z kaliskiej na łódzką oraz dokonano oficjalnej zmiany nazwy miasta na Litzmannstadt.
Łódź czyli największe miasto, najpoważniejszy przemysłowy ośrodek oraz bardzo ważny węzeł komunikacyjny Kraju Warty (Reichsgau Posen) zajmowała szczególne miejsce w eksterminacyjnych planach hitlerowskiego okupanta.
To właśnie w tym mieście zorganizowane zostało działające najdłużej w Europie żydowski getto, przez które przeszło ok. 200.000 osób (z czego szacuje się, że liczba 46.500 zmarła w samym getcie na skutek panujących tam warunków).
W Łodzi istniał również obóz dla dzieci czy filia Urzędu Rasowego. Zlikwidowano wszelkie przejawy kultury i nauki polskiej, eksperymentowano na polu wyznaniowym, a ludność polską poddano szerokiej akcji eksterminacyjnej (maksymalna eksploatacja siły roboczej, grabież mienia, masowe aresztowania, egzekucje, deportacje do obozów koncentracyjnych, wysiedlenia do Generalnego Gubernatorstwa, przymusowe wywożenie na roboty w głąb Rzeszy).
